ฟิลเลอร์ไหล ย้อย เป็นก้อน เกิดจากอะไร ป้องกันได้ไหม แก้ไขได้อย่างไร ?

ฟิลเลอร์ไหล

ฟิลเลอร์ไหล เกิดจากการฉีดฟิลเลอร์ที่ไม่ได้มาตรฐาน ไม่ปลอดภัย เมื่อร่างกายได้รับสารแปลกปลอมก็เกิดการต่อต้าน แพ้ อักเสบ ทำให้ผิวผิดรูป แม้ในปัจจุบันจะมีเคสฟิลเลอร์ปลอมน้อยลง เพราะคนไข้เริ่มตระหนักถึงความปลอดภัยมากขึ้น แต่ก็ใช่ว่าจะไม่มีเลยครับ ดังนั้นในบทความนี้หมอจะมาบอกถึงสาเหตุ และวิธีแก้ไข สำหรับใครที่สนใจการฉีดฟิลเลอร์ หรือมีปัญหาเหล่านี้ ติดตามได้เลยครับ

ฟิลเลอร์ไหล คืออะไร ?

ฟิลเลอร์ไหล คือผลข้างเคียงของการฉีดสารเติมเต็มที่ไม่ได้มาตรฐาน ส่วนใหญ่เป็นสารจำพวกฟิลเลอร์ปลอม ซิลิโคนเหลว ลักษณะภายนอกจะเห็นเป็นผิวเนื้อที่ผิดรูป บูดบวม จากการที่สารที่ฉีดเข้าไปไหลมากองเป็นก้อน หรือไหลไปบริเวณอื่นนอกเหนือจากจุดที่ฉีดมา ทำให้ใบหน้าผิดรูป หรือร้ายแรงอาจเกิดปัญหาอักเสบ ติดเชื้อตามมา

ฟิลเลอร์ไหล เกิดจากอะไร ?

ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า ฟิลเลอร์ (Filler) ในทางการแพทย์ หมายถึง สารฉีดเติมเต็ม (Injectable Filler) ซึ่งในต่างประเทศ มีหลายประเภท ได้แก่

1. HA (Hyaluronic Acid) เป็นฟิลเลอร์ที่นิยมและปลอดภัยที่สุด สามารถย่อยสลายได้ ฉีดใหม่ได้เรื่อย ๆ ใช้แพร่หลายทั่วโลก
2. Collagen จากสัตว์ ไม่นิยมในปัจจุบัน เนื่องจากจะมีอาการแพ้ฟิลเลอร์ แพ้บวมแดงได้ง่าย
3. Transplanted Fat (การเติมไขมัน) เหมาะกับคนที่ต้องการฉีดครั้งละมาก ๆ 10-20 cc ขึ้นไป
4. Biosynthetic polymers เช่น Calcium hydroxylapatite, polymethylmethacrylate, ซิลิโคนเหลว เป็นฟิลเลอร์ชนิดที่ไม่สลาย ไม่ปลอดภัย และไม่ผ่าน อย.

อ่านบทความเพิ่มเติม : ฟิลเลอร์ปลอมอันตราย! ฉีดที่ไหนไม่เสี่ยง ไม่อยากพลาดต้องรู้

ดังนั้น ในคนไข้ที่เกิดฉีดฟิลเลอร์มาแล้วไหลย้อย เป็นก้อน ต้องย้อนกลับไปดูก่อนว่าฉีดฟิลเลอร์ประเภทไหนมาครับ ในประเทศไทยฟิลเลอร์แท้ปลอดภัยที่แพทย์กล่าวถึง คือ ฟิลเลอร์ประเภท Hyaluronic Acid ใช้สำหรับฉีดเติมเต็มริ้วรอย เช่น ใต้ตา ร่องแก้ม หน้าผาก ปาก ขมับ คาง ฯลฯ

• 
  ฉีดฟิลเลอร์แท้ Hyaluronic Acid แล้วไหล เป็นก้อน
  

ในกรณีนี้จะเกิดจากแพทย์ที่ฉีดไม่มีประสบการณ์มากพอ ใช้เทคนิคการฉีดไม่ถูกต้อง ใช้ฟิลเลอร์รุ่นที่ไม่เหมาะกับตำแหน่งที่ฉีด หรือวางตำแหน่งฟิลเลอร์ในชั้นผิวไม่ถูกต้อง

หมอขอยกตัวอย่างเช่น การฉีดฟิลเลอร์คาง ถ้าฉีดเนื้อฟิลเลอร์เข้าไปโดนมัดกล้ามเนื้อ mentalis จะทำให้ฟิลเลอร์ถูกกล้ามเนื้อดึงมากองรวมกันในระยะ 6 เดือน – 1 ปี ดังนั้นการฉีดฟิลเลอร์คางจะต้องใช้เทคนิคการฉีดในชั้นใต้เยื่อหุ้มกระดูก จึงจะไม่มีปัญหาฟิลเลอร์ไหลมากองเป็นก้อนครับ

• ฉีดฟิลเลอร์ปลอม ซิลิโคนเหลว พาราฟิน

เนื่องจากสารเหล่านี้เป็นสารที่ไม่ปลอดภัย และไม่เหมาะกับการฉีดเพื่อเติมเต็มอยู่แล้ว แม้ฉีดเข้าไปแล้วจะเข้าได้กับเนื้อเยื่อร่างกายในช่วงแรก แต่จะไม่สลายไป ทำให้เป็นสารตกค้างอยู่ในร่างกาย พอผ่านไปนาน ๆ ฟิลเลอร์เป็นก้อนแข็ง และไหลย้อยลงมาได้ครับ ดังนั้นหมอจึงไม่แนะนำให้ฉีดโดยเด็ดขาด

ฟิลเลอร์ไหล อันตรายไหม ?

หากเริ่มมีอาการฟิลเลอร์เป็นก้อนแข็ง ไหลย้อน ผิดรูป จากการฉีดสารเติมเต็มที่ไม่ได้มาตรฐานจำพวกฟิลเลอร์ปลอมที่หมอได้ยกตัวอย่างไปในหัวข้อข้างต้น ควรรีบเข้าปรึกษาแพทย์ให้เร็วที่สุดครับ หากปล่อยไว้อาจเกิดการอักเสบ ทำให้ผิวหนังผิดรูปได้ หรือสารแปลกปลอมผสานเข้าไปในเนื้อผิว การผ่าตัดหรือขูดออกจะมีความซับซ้อนมากขึ้น หากแก้ไขไม่ทันท่วงที จะทำให้เนื้อตาย หรือเกิดอันตรายอื่น ๆ ตามมาได้ครับ

วิธีแก้ไขฟิลเลอร์ไหลย้อย

วิธีแก้ไขฟิลเลอร์ไหลย้อย แบ่งเป็น 2 กรณี ตามสาเหตุครับ

• กรณีฉีดฟิลเลอร์แท้ HA สามารถฉีดสลายฟิลเลอร์ด้วยตัวยา Hyaluronidase ผิวจะกลับมาเรียบเสมอกัน โดยไม่มีผลข้างเคียง
• กรณีฉีดฟิลเลอร์ปลอม ซิลิโคนเหลว ไม่มีตัวยาสำหรับฉีดสลาย ต้องเข้ารับการผ่าตัดและขูดสารเติมเต็มทิ้งไปครับ

วิธีปฏิบัติหลังฉีดฟิลเลอร์

นอกจากนี้ปัญหาหลังการฉีดฟิลเลอร์หลายครั้ง มาจากการไม่ดูแลตนเองของคนไข้ โดยเฉพาะในช่วงแรก ๆส่งผลให้ฟิลเลอร์ที่ยังไม่เข้าที่มีการเคลื่อนที่ หรือมีการอักเสบ คนไข้จึงควรดูแลตัวเอง ดังนี้

• 48 ชั่วโมง หลังฉีดฟิลเลอร์ ไม่ควรออกกำลังกายหนักที่ทำให้เหงื่อออกมาก หรือไปตากแดดร้อน ๆ เพราะอาจทำให้เกิดรอยแดงได้มากยิ่งขึ้นในบริเวณที่ฉีด
• ห้ามจับ ลูบคลำ นวด คลึง หรือปั้นให้เป็นรูปร่างเองในบริเวณที่ฉีด เพราะอาจส่งผลต่อการเคลื่อนตำแหน่งของตัวยา ไปอยู่ในตำแหน่งที่ไม่ต้องการได้

• หลังฉีดฟิลเลอร์ ควรหลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์, การสูบบุหรี่, กรณีฉีดฟิลเลอร์ปาก ควรงดการดูดน้ำจากหลอดและการจูบ
• ควรดื่มน้ำมาก ๆ อย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะในช่วง 4 วันแรกหลังการฉีด ควรดื่มน้ำให้ได้ปริมาณ 1.5-2 ลิตรต่อวัน หรือ ประมาณวันละ 8-10 แก้ว เพราะฟิลเลอร์เป็นสารอุ้มน้ำ (น้ำจะเข้าไปเติมเต็มและไปจับกับโมเลกุลของฟิลเลอร์ที่ฉีด ส่งผลให้คงสภาพอยู่ได้นานขึ้น ทำให้การเติมฟิลเลอร์ดูเป็นธรรมชาติมากยิ่งขึ้น)

• หลังฉีด 2 สัปดาห์ ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสน้ำอุ่นหรือน้ำร้อนในบริเวณที่ฉีด งดเข้าอบไอน้ำ อบซาวน่า ทำเลเซอร์ ทำ RF หรือ ไอออนโต (Ionto) ความร้อนในระดับที่สามารถสัมผัสได้ คือ ไดร์เป่าผมและแสงแดดที่ไม่จ้าเกินไปได้ หลังจาก 2 สัปดาห์ขึ้นไป ก็สามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ

• หลังจาก 24 ชั่วโมง สามารถทาแป้งแต่งหน้า, ลง Concealer หรือรองพื้นปกปิดบริเวณที่เขียวช้ำหรือรอยแดงจากเข็มได้ตามปกติ

• เมื่อผ่านไป 2 สัปดาห์ สามารถทำ Treatment อื่น ๆ ได้ตามปกติ

อ่านบทความเพิ่มเติม : ข้อห้าม-ข้อปฎิบัติ หลังฉีดฟิลเลอร์ บริเวณไหนดูแลอย่างไร ?

วิธีตรวจสอบฟิลเลอร์แท้-ฟิลเลอร์ปลอม

เพื่อป้องกันไม่ให้เจอคลินิกที่หลอกขายฟิลเลอร์ปลอมที่ไม่ได้มาตรฐาน หรือหมอเถื่อนหมอกระเป๋า คนไข้ควรศึกษาวิธีดูยาแท้ เพื่อตรวจสอบกล่อง หลอด ก่อนฉีดได้ครับ

ตัวอย่าง วิธีดูฟิลเลอร์แท้ Juvederm

ตัวอย่าง วิธีดูฟิลเลอร์แท้ Restylane

ตัวอย่าง วิธีดูฟิลเลอร์แท้ Belotero

ฉีดฟิลเลอร์ที่ไหนดี

หลัก ๆ ที่หมออยากให้พิจารณาก่อนฉีดฟิลเลอร์คือ ควรเลือกคลินิกที่ได้มาตรฐาน ฉีดกับแพทย์ที่มีประสบการณ์ และใช้ฟิลเลอร์แท้ HA ครับ ในการสังเกตสามารถขอข้อมูล หรือดูรีวิวจากผู้ใช้บริการจริงทั้งรูปภาพและคลิปวิดีโอของคลินิก เพื่อประกอบการตัดสินใจ รวมไปถึงก่อนฉีดควรขอตรวจสอบกล่องฟิลเลอร์ เพื่อให้แน่ใจว่าเป็นของแท้ แกะกล่องใหม่ และได้รับการเก็บรักษาอย่างถูกต้องครับ